Leesfragment: Vondelingen

Eind augustus verscheen Mirjam Brandenburgs verhalenbundel Vondelingen. 'Finale', een van de verhalen eruit, is op Athenaeum.nl te lezen.

Finale

Met grote passen beende hij van de auto naar de openstaande deuren van het theater. De journalisten die zich voor de ingang hadden verzameld, probeerde hij zo goed en zo kwaad als het ging te negeren. Kloothommels. Met zijn hoofd tussen zijn schouders en zijn blik op zijn brogues gericht liep hij ze voorbij. In de hal van het theater schikte hij zijn stropdas en trok met twee vingers aan de boord van zijn overhemd, zijn politiek assistent dribbelde met de persmap en een stapel q&a’s onder zijn arm om hem heen.
De directeur van het theater en de voorzitter van de omroep die het debat organiseerde stonden hen op te wachten. De heren waren duidelijk in hun element,ze glommen van top tot teen. Hij probeerde zijn wrevel te onderdrukken, ze deden ook maar gewoon hun werk.
In de artiestenfoyer heerste een geanimeerde drukte, hij schudde de andere lijsttrekkers de hand en begroette ook de twee presentatoren. Het kwam hem voor dat de vrouw dit keer een nog strakker mantelpak droeg dan tijdens het vorige debat. Haar lippen glansden en haar krullen kransten opstandig om haar hoofd. Belangstelling veinzend voor een kop koffie wendde hij zich van haar af. Zijn assistent was opgegaan in het gevolg van de andere lijsttrekkers. Nogmaals sjorde hij met zijn vingers aan de boord van zijn overhemd, hij had het benauwd.
Natuurlijk stond ergens in een hoek een grote televisie aan, afgestemd op het evenement dat zich een paar honderd kilometer verderop afspeelde. Voorbeschouwing. Tijd om zich aan het apparaat te ergeren kreeg hij niet, samen met de andere lijsttrekkers en de presentatoren werd hij de gang op gedreven. Het verbaasde hem iedere keer weer hoe vaak hij, terwijl hij toch minister-president was, in lijdzame toestand bevelen van anderen had op te volgen. Als een akela leidde de programmaregisseur hen door de gangen van het theater. Hij dreutelde achteraan, het ontging hem niet dat de rest van het gezelschap met elkaar in druk gesprek was gewikkeld. Af en toe werd er lachend gewezen op een van de beroemdheden aan de muur.
Eenmaal in de coulissen van het theater maande de regisseur hen tot stilte. Via een headset stond hij in verbinding met cameramensen in de zaal en met de regiekamer, en wie weet ook wel met hogere krachten. ‘Hoe gaan we het doen vanavond? Ik leg het nog een keer uit!’ zei hij, alsof hij een groep kleuters toesprak.
Als eerste mochten de presentatoren hun opwachting maken op het podium, ze zouden wat huishoudelijke mededelingen doen en de regels van het debat uiteenzetten. Zijn blik dwaalde weg van de regisseur. Hij maaide even geirriteerd met zijn hand door de lucht, er zoemde een dikke bromvlieg om zijn hoofd. Vanuit zijn plek tussen de gordijnen had hij zicht op het podium. In een halve maan stonden de zes spreekgestoeltes voor de lijsttrekkers opgesteld, halverwege onderbroken door de hogergelegen kansel van de presentatoren. Aan de voet van het toneel bevond zich een door publiek omzoomd minipodium. Daarop zou de vrouwelijke presentator elke lijsttrekker drie minuten ‘het vuur na aan de schenen leggen’. Van tevoren hadden ze wel inzage gehad in de stellingen van het debat maar niet in de vragen die tijdens dit kruisverhoor zouden worden gesteld. Het moest allemaal wel een beetje spontaan blijven. Hij schrok op omdat de regisseur zijn stem verhief: ‘Deze onderbrekingen zullen naar ik aanneem alleen maar bijdragen aan de feestvreugde in de zaal!’ Om hem heen werd instemmend gegrinnikt.De regisseur doelde op de eindstrijd van het wereldkampioenschap voetbal die dezelfde avond werd uitgevochten. Voor de derde keer in de geschiedenis was Nederland tot deze finale doorgedrongen. Bij een doelpunt zou het debat worden stilgelegd en werd er overgeschakeld naar de studio overzee.
‘Zonder deze ingreep had u hier vanavond voor een lege zaal gestaan, dat beseft u zelf ook wel!’ Zijn collega’s gniffelden met de regisseur mee, kennelijk was hij de enige die de opmerkingen respectloos vond.
De regisseur was uitgesproken. Hij keek op het vuistdikke horloge om zijn behaarde pols, zei iets onverstaanbaars in zijn microfoon en verdween tussen de gordijnen.
Een ogenblik later schalde er een voice-over door de zaal en werd de eerste presentator aangekondigd. Na een ronkende lofzang op zijn kwaliteiten als interviewer besloot de stem:
‘Dames en heren, hier is hij, uw debatleider van vanavond: Pu-hu-huck Nijboer!’ Gejoel, gegil en gefluit in de zaal, alsof de King of Pop het podium betrad. Ook Marieka Overgaag, die werd aangekondigd als ‘... de sidekick van vanavond, uw tafeldame uit politiek Den Haag’, viel een uitzinnig applaus ten deel.
Er was een rode knop, een groene knop en een camera, maar er waren geen jokers, geen hulplijnen en geen spiekbriefjes. De lijsttrekkers mochten denken dat ze het land bestuurden, in deze zaal waren Puck en Marieka de baas.
Als minister-president was het hem vergund na de presentatoren als eerste het podium te betreden. Men klapte beduidend minder hard dan bij de entreevan zijn voorgangers, dat hoorde een kind. De camera zoomde op hem in. Zijn bril was van zijn glibberige neus gezakt en hij knipperde met zijn ogen om te wennen aan het licht van de schijnwerpers.
Met pijn in zijn kaken toverde hij een grijns op zijn gezicht.
De zaal baadde in een zachtoranje gloed. Zeker driekwart van het publiek had zich in het oranje uitgedost. Hij zag opblaasbare attributen, vlaggen, spandoeken en mensen met grote oranje pruiken op hun hoofd. Op de eerste rij zat zelfs een man met een enorm bord met de beeltenis van de bondscoach erop. Hebben deze mensen soms vergeefs in de rij gestaan voor het wk en als troost een toegangskaartje voor dit debat gekregen? vroeg hij zich af.
Een voor een kwamen de andere lijsttrekkers op. Soepeltjes bewogen ze zich naar hun plaatsen, knipogend in de camera en zwaaiend naar het publiek. De liberale voorgangster bootste, koket als ze was, zelfs de loop van een mannequin na, wat haar op gejubel uit de zaal kwam te staan. Quasi-serieus kreeg ze een standje vanaf de kansel: ‘Het gaat ons vanavond natuurlijk om de inhoud, mevrouw Kuijt!’ Bevallig lachte ze in de camera.
De lichten in de zaal werden gedimd. Puck Nijboer begon met de inleiding op de eerste stelling. Rode vlekken kropen omhoog in de hals van de mp, zijn middenrif kromp als een trekharmonica ineen. In zijn broekzak betastte hij zijn BlackBerry. Hij had de instellingen zodanig gekozen dat alleen de berichtjes van zijn vrouw en dochter bij hem binnenkwamen. Het was verbazingwekkend hoe ze hem op cruciale ogenblikken met een advies (‘Stropdas scheef!’ of ‘Anekdote buurvrouw!’) of een opbeurend tekstje (‘Straks hutspot met draadjesvlees!’) bij de les wisten te houden. Hij kneep zijn vingers even samen om het toestel. Toen hoorde hij de stem van de presentator: ‘Steekt u maar van wal! U heeft een halve minuut!’

[...]