Herontdekte Britse schrijfsters, Jeroen Theunissen & Ben Rhodes (de boekbesprekingen in de week van 18 juli 2018)
23 juli 2018Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften waarin deze week uitgebreid aandacht voor Mary Beard, Hilary Mantel, Kamila Shamsie (Trouw), A.H. Nijhoff, Marja Pruis (de Volkskrant) Elke Geurtz, Dave Eggers, Martin Amis (Het Parool), herontdekte Britse schrijfsters, Jeroen Theunissen, Ben Rhodes (NRC) en boeken over dieren (De Groene Amsterdammer).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
Delen op
Trouws Zomertijd staat deze week in het teken van Groot-Brittannië. Stijn Fens sprak met Mary Beard - auteur van onder meer Vrouwen en macht - over de Brexit. 'Veel Britten zagen Europa als iets van een bevoorrechte elite die ervan profiteerde en ervan genoot. Daar kun je van alles tegenin brengen - vooral als het om de economie gaat. Wij van de elite hebben alleen niet de moeite genomen om uit te leggen hoe belangrijk Europa was en hoe we er als land van konden profiteren,' zegt ze onder meer in het interview. Verder een stuk van Jann Ruijters naar aanleiding van het nieuwe diversiteitsbeleid van Penguin Random House U.K.
Vrouwkje Tuinman bespreekt daarnaast Liefde verkennen van Hilary Mantel. 'In Liefde verkennen is het maar ten dele de romantische liefde die wordt onderzocht. De roman gaat vooral over loyaliteit. Werkelijke trouw aan vriendinnen, ouders, en oh ja, jezelf,' merkt ze op. Rob Schouten wijdt een stuk aan Kamila Shamsies Huis in brand. 'Met haar onspectaculaire, borende stijl zet Shamsie het drama van de gespleten Britse multiculturele samenleving neer,' stelt hij. Janita Monna schrijft over de poëzie van Stevie Smith, waarin achter de 'haast kinderlijke toon vaak volwassen zwaarte verstopt' zit. En Jaap Goedegebuure tipt drie bekeringsgeschiedenissen:
- J.K. Huysmans, En route
- Anja Meulenbelt, De schaamte voorbij
- Joop Gottmers en Henk Stoorvogel, Knock-out
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
Van Ranne Hovius een stuk over de rol van psychoanalyse in thrillers naar aanleiding van het verschijnen van het laatste deel van de Frieda Klein-reeks van Nicci French. Verder in de zomerrubriek waarbij schrijvers vertellen over het boek dat ze aan het lezen kreeg Rinske Hillen over Tolstojs Oorlog en vrede: 'omdat hier alles waarvan ik hield samenkwam. Niet abstract, niet rationeel, niet drooggekookt zoals later tijdens mijn studie filosofie, nee, doorleefd.' Persis Bekkering las zowel A.H. Nijhoffs Twee meisjes en ik ('weemoedige, tedere roman') als De Nijhoffs en ik - of de gevolgen van een genre van Marja Pruis ('Van Pruis herkennen we de persoonlijke toon, de openheid, obsessies en angsten, die omwille van de literatuur altijd een beetje gefictionaliseerd en daarom juist niet narcistisch zijn.') [fragment]. In de serie 'Lachen in de letteren' tot slot Maartje Wortels 'Kranten', een verhaal uit haar debuutbundel Dit is jouw huis.
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
'Openhartigheid is alleen interessant als het symbool staat voor iets groters, ten dienste staat van het verhaal en niet selectief wordt ingezet, puur en alleen om een ander te schande te maken, of te kwetsen,' schrijft Dieuwertje Mertens in een stuk over liefdesverdriet als thema in de Nederlandse letteren. Aan bod komen onder meer Elfie Tromps Victorieverdriet ('Aan gevoel ontbreekt het de bundel zeker niet.') en Elke Geurtz' Ik nog wel van jou ('In dit zieltogende relaas doet Geurtz verslag van haar uiteenvallende huwelijk.'). Maarten Moll sprak met Dave Eggers over zijn De monnik van Mokka [fragment | recensie]. 'Verhalen, zoals die van Mokhtar, hebben we nodig. Dat is onze frisse lucht, dat zijn onze vitaminen, zonder dat our souls suffer,' aldus Eggers. Dirk-Jan Arensman recenseert De rimpel van de tijd, de nieuwe essaybundel van Martin Amis. 'Wat goed is in De rimpel van de tijd, is ook meteen érg goed: scherpe, vaak dwarse observaties gevat in proza vol ritme, melodie en swagger. Ongeveer vijftig procent van de bundel is daarmee gevuld,' merkt Arensman op.
Korter:
- Marjolijn de Cocq over Holly Ringland, Het verhaal van Alice Hart ('Verwacht geen lieflijk verhaal met standaard happy end.')
- Dieuwertje Mertens over Peter Holvoet-Hanssen, Blauwboek ('een explosief feest der taal')
- Hans Knegtmans over Stuart Turton, De zevenvoudige dood van Evelyn Hardcastle ('Het is allemaal nogal gekunsteld')
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
In NRC een stuk over de herontdekte Britse schrijfsters Jane Gardam, Elizabeth Jane Howard, Penelope Fitzgerald en Elizabeth Taylor. Judith Eiselin: 'Alle vier zijn waarachtig Oude Meesters, of Meesteressen, zo u wilt. Fijnzinnig, sprankelend, gelaagd, geestig: hun boeken behoren tot het beste wat de literatuur te bieden heeft. Waar waren ze al die tijd?' Sebastiaan Kort recenseert daarnaast Jeroen Theunissens Jouw huid. 'Bijzonder is hoe Theunissen […] het lichaam inzet om tekort te tonen,' schrijft hij onder meer.
Wilfred Takken sprak met Ben Rhodes naar aanleiding van het verschijnen van Mijn jaren met Obama [fragment]. 'Obama is Afro-Amerikaan en ik ben wit. Daardoor is hij veel meer bedacht op weerstand dan ik. Door zijn levenservaring houdt hij er rekening mee dat mensen hem zullen haten. Ik was altijd veel verontwaardigder over de aanvallen van de Republikeinen. Ik, als optimistische witte man, dacht dat een zwarte president iets zou veranderen aan de positie van zwarten in de VS. Obama heeft daar nooit in geloofd. Omdat hij zwart is,' aldus Rhodes in het interview.
Verder in de kortere besprekingen:
- Ger Groot over Sara Mesa, Litteken ('[Mesa] oordeelt niet, maar peilt de ziel in haar tweeslachtigheid en de kronkels van het gemoed.')
- Thomas de Veen over Rinske Hillen, Houtrot ('lijdt […] aan een groeiende voorspelbaarheid') [fragment]
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
Het dubbeldikke zomernummer van De Groene staat geheel in het teken van 'Dieren en wij'. Zo leverde Marja Pruis een essay over boeken vanuit het perspectief van het dier. Ze schrijft over Virginia Woolf, Elizabeth Barrett Browning en Patricia de Martelaere, 'die in hun werk zo dicht mogelijk bij het mysterie van het dier willen komen'. Misschien, merkt ze op, 'in de hoop op een zuiverder versie van zichzelf te stuiten'. Basje Boer wijdt daarnaast een stuk aan Marlen Haushofers Die Wand. 'De vrouw in Marlen Haushofers Die Wand is, afgezien van een paar dieren, als enige levende op de wereld overgebleven. Dat werpt essentiële vragen op over haar rol in het leven en over het leven zelf,' aldus de inleiding. 'De wand is een schrijnend, een ontzettend boek. Je kunt het niet neerleggen en je kunt er niet in verder lezen,' staat er ook in het essay.
Verder een overzicht van de beste dierenboeken volgens Groene-medewerkers:
- Alfred Schaffer over Ted Hughes, Crow ('Bij nader inzien misschien niet zo’n zomerboek. Ook geen boek voor vogelaars. Maar wel ongelooflijk sterke poëzie.')
- Thomas Heerma van Voss over Eva Meijer, De soldaat was een dolfijn ('Een essay dat zo veel mogelijk mensen moeten lezen.') [recensie]
- Niña Weijers over Eileen Myles, Afterglow (A Dog Memoir) ('bij Myles lopen kritisch en lyrisch bewustzijn naadloos in elkaar over, haar lezen is kiezen voor een specifiek soort overgave waarbij het denken lichamelijk wordt en vice versa')
- Marian Donner over Toon Tellegen, Het vertrek van de mier
- Basje Boer over Herman Melville, Moby Dick ('gaat over alles wat we niet kunnen, alles wat we niet begrijpen en alles wat we nooit te pakken krijgen')
- Fiep van Bodegom over Ted Chiang, 'The Great Silence'
- Graa Boomsma over Ezel mijn bewoner van Bert Schierbeek en Jef Diederen (dit 'grenzeloze reisboek is een moderne Ark van Noach')
- Christiaan Weijts over Howard Jacobson, Zoo Time ('Dit is grotesk, wild schrijven, in de carnavaleske traditie van Rabelais en hoewel de boodschap vast even ernstig is als die van Jacobson de bezorgde opiniemaker is dit in elk geval een stuk plezieriger voor de lezer.')
- Lodewijk Verduin over F. Harmsen van Beek, Geachte Muizenpoot en achttien andere gedichten ('een volstrekt unieke, eigenzinnige verzameling gedichten die de tand des tijds lachend hebben doorstaan')
- Chris van der Heijden over Juan Ramón Jiménez, Platero y yo ('Het beeld van de ezel is vooral lief, ontzettend lief.')
- Jan Postma over E.B. White, Essays of E.B. White
- Cyrille Offermans over Herman Melville, Moby Dick (je zou het 'een encyclopedische roman kunnen noemen, vol fraaie beelden en scherpzinnige observaties, verwijzingen naar andere literatuur')
- Joost de Vries over Sigrid Nunez, The Friend ('Nunez kan heerlijk precies over de hond schrijven')
De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.
