Virginia Woolf, Ben Rhodes & Igor Cornelissen (de boekbesprekingen in de week van 11 juli 2018)
17 juli 2018Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, waarin deze week Martin de Haan over Michel Houellebecq in Trouw en verder aandacht voor: Leïla Slimani (Trouw), Nelson Mandela, Lammert Kamphuis (de Volkskrant), (Lana Lux, Beryl Markham Het Parool) Lisa Halliday, Nikos Kazantzakis, Lida Winiewicz (NRC), Virginia Woolf, Elma van Haren, Igor Cornelissen en Ben Rhodes (De Groene Amsterdammer).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
De eerste Zomertijd staat geheel in het teken van Frankrijk. Ally Smid sprak met Martin de Haan over zijn vertalingen uit het Frans en over Michel Houellebecq. 'Houellebecq schept een duivels genoegen in het scheppen van een wereld waarin niemand wil leven, maar die we toch in grote lijnen herkennen als de onze. Je wilt dat zijn hoofdpersoon in opstand komt, maar dat doet hij niet. Houellebecq zelf wijt zijn obsessie met liefdeloosheid aan de slechte band die hij met z’n moeder had. Voor hem zijn zorgzaamheid en liefde in het echte leven heel essentieel, weet ik, maar vaak onbereikbaar. Hij is zelf heel fragiel, zijn zenuwen liggen bloot, als hij naar muziek luistert kan hij heel hard gaan huilen, heb ik mee gemaakt.' Yolande Entius bespreekt daarnaast In de tuin van het beest van Leïla Slimani. 'In de tuin van het beest is het verslag van een voortdurende en wanhopige poging iets te rijmen wat niet goed te rijmen valt. Slimani beschrijft het zonder schroom, teder en trefzeker, en gelukkig zonder enige zucht naar sensatie. We zijn – weliswaar in de derde persoon, maar toch van binnen uit – getuige van Adèles obsessieve hunkering, waardoor de seks, hoe vulgair, gewelddadig en banaal soms ook, nooit afstotelijk wordt en bij vlagen zelfs erotisch,' aldus Entius.
Edwin Kreulen wijdt een stuk aan Een dodelijk venijn van Fred Vargas. De thriller begint volgens hem 'wat ongericht, met een intrige die niks te maken lijkt te hebben met het eigenlijke verhaal. Ook de privésores van sommige rechercheurs leiden in het begin af. Maar al snel heeft de lezer daar geen last van. Geleidelijk, maar onmiskenbaar trefzeker bouwt het verhaal op tot een bijzonder hoogtepunt'. En Janita Monna schrijft over Apollinaire. 'Om avantgarde-dichters als Guillaume Apollinaire – hij was de eerste die het woord "surrealisme" gebruikte – hangt vaak een waas van "moeilijk". Het etiket "experimenteel" schrikt af,' merkt Monna op. 'Dat is jammer, want ergens zou je het lezen van deze poëzie kunnen vergelijken met het ontdekken van een nieuw land of een onontgonnen streek.'
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
In de Volkskrant tien tips voor de zomervakantie van Lammert Kamphuis, auteur van Filosofie voor een weergaloos leven. Verder in de zomerrubriek waarbij jonge schrijvers vertellen over het boek dat hen aan het lezen kreeg Laura van Haar over Het hemelse gerecht van Renate Dorrestein. 'Het boek was een schot in de roos, en na die avond ben ik nooit meer gestopt [met lezen],' aldus Van Haar. Wim Bossema bespreekt daarnaast Nelson Mandela's Brieven uit de gevangenis (samenstelling en annotatie Sahm Venter). 'Brieven uit de gevangenis bevat veel fascinerends,' merkt hij op. En: 'Aangrijpend zijn de brieven van de langste en de zwaarste jaren op Robbeneiland.' Bij wijze van inleiding op de zomerrubriek 'Lachen in de letteren' sprak Wilma de Rek met hoogleraar psychologie Madelijn Strick over humor. Gevolgd door de eerste editie van deze rubriek, Remco Camperts korte verhaal 'Tot zoens'.
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
Dieuwertje Mertens schreef voor Het Parool een stuk over zomerlezen. En Marjolijn de Cocq sprak met Lana Lux over haar roman Kukolka. 'Daklozen, zwerfkinderen, mensen die worden gedwongen tot misdaad en prostitutie. Ik werd daar echt naartoe gezogen, koos voor vriendinnetjes uit sociaal zwakkere gezinnen - daar waren mijn ouders niet zo blij mee trouwens. Ik was erg bezig met de vraag waaraan ik mijn eigen situatie had verdiend. Ik wilde het begrijpen,' zegt Lux onder andere in het interview. Hans Renders dan, hij las Beryl Markhams Westwaarts met de nacht. 'Markham is totaal vergeten, terwijl haar herinneringen ronduit prachtig zijn,' stelt hij in zijn stuk over dit nieuwe deel in de Privédomein-reeks.
Korter:
- Hans Knegtmans over Julia Heaberlin, Vergeet me niet ('Heaberlin schrijft helder en puntig genoeg, maar soms zou je willen dat haar hoofdpersoon wat minder monomaan in het leven stond. Een serieuzer bezwaar is de ontknoping waarop ze ons vergast.')
- Dirk-Jan Arensman over Hilary Mantel, Liefde verkennen ('veel te goed voor het stempel "zoethoudertje"')
- Marjolijn de Cocq over Marisha Pessl, Neverworld wake ('Het intellectueel spierballenvertoon is gematigd, maar ook volwassen lezers komen aan hun trekken.')
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke zaterdag. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
Roos van Rijswijk bespreekt in NRC Lisa Hallidays debuutroman Asymmetry. 'Halliday weet precies waar ze mee bezig is,' aldus Van Rijswijk. 'Ze weet hoe een tekst altijd vragen oproept en hoe de lezer zelf verbanden verzint om tot een bevredigend antwoord te komen, zoals ook herinneringen aan willekeurige gebeurtenissen achteraf ineens lijken te kloppen met een lot.' Marco Kamphuis bespreekt daarnaast Kapitein Michalis van Nikos Kazantzakis. 'Wat me [...] verraste was dat ik ondanks mijn aanvankelijke tegenzin om me onder te dompelen in die archaïsche cultuur van zwaar besnorde mannen en dienstbare vrouwen die door Kazantzakis wordt opgeroepen, geleidelijk toch onder de indruk kwam van de mores van "echte kerels". Dat moet simpelweg komen door de geraffineerde vertelkunst van Kazantzakis en vooral door zijn zintuiglijke stijl die ingenieus is zonder ooit gekunsteld te klinken,' merkt hij in het stuk op.
Rob van den Berg las Jennifer Doudna en Samuel Sternbergs A Crack in Creation, 'een fascinerend overzicht van de wetenschappelijke achtergronden van [Doudna's] ontdekking, de mogelijkheden die er mee worden geopend en de ethische consequenties ervan'. Guus Middag recenseert Lucien Custers' biografie Alleen in wervelende wereld. Het leven van Johan Andreas dèr Mouw (1863-1919). 'Custers heeft alles wat er maar over Dèr Mouw te vinden viel verzameld in een van begin tot eind boeiende en goed geschreven biografie, waarin nergens eenzijdige of overhaaste conclusies worden getrokken,' stelt Middag. En Michel Krielaars sprak met Lida Winiewicz over haar De verloren toon. 'Wat me vooral fascineerde was dat het normale leven gewoon doorging, al waren we altijd bang en kwamen er voortdurend berichten over gesneuvelde kennissen,' zegt Winiewicz in het interview. 'Maar we maakten ook pret. Op school zaten we met vier Joodse Mischlinge in de klas. Ik wilde dat we de besten waren, om de leraren te sarren. Maar het lukte me niet de andere drie te mobiliseren, dus moest ik het alleen doen.'
Korter:
- Ger Groot over José Eduardo Agualusa, Het genootschap van onvrijwillige dromers ('Agualusa’s politieke realisme [botst] op zijn magische metaforiek') [fragment]
- Sebastiaan Kort over Matthijs Eijgelshoven, Ochtend op Denmark Hill ('Enerzijds is het een weldaad om een beginnend schrijver te lezen die echt een verhaal laat ontstaan, maar anderzijds zal er toch echt wat peper bij moeten de volgende keer.')
- Thomas de Veen over Paolo Cognetti, De buitenjongen ('Zijn beschrijvingen blijven vaak oppervlakkig en eendimensionaal, en als hij extra zijn best doet, kukelt Cognetti nogal eens in de afgrond van de kitsch.') [fragment]
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op Nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
Alfred Schaffer bespreekt Zuurstofconfetti, de dichtbundel van Elma van Haren [fragment]. 'Zuurstofconfetti barst uit zijn voegen door alle kronkels, invallen en zijsprongen,' schrijft hij. 'Het lezen vergt dan ook de nodige inspanning. Van Haren laat veel weg en open, dat maakt de gedichten soms onnavolgbaar, en op een gegeven moment heeft mijn interpreterend brein even genoeg van verbanden leggen en knopen ontwarren. Maar dan lees ik weer zo’n spitsvondige zin waardoor ik verder wil lezen.' Daarnaast een recensie van Igor Cornelissens Tussen Lenin en Lucebert. Mathilde Visser, kunstcritica (1900-1985) door Roos van der Lint [recensie]. Ze vindt het 'een heerlijk vlotte biografie met kleine eigenaardigheden'.
Van Christiaan Weijts een stuk over Virginia Woolfs De uitreis. 'De wereld der verbeelding: deze roman, waar Woolf jaren gestaag aan werkte, is daar één grootse demonstratie van en één grootse ode aan,' staat er onder meer in de bespreking. En Frans Verhagen wijdt een recensie aan Mijn jaren met Obama van Ben Rhodes [fragment]. 'Mijn jaren met Obama laat mooi zien hoe belangrijk het instituut van het presidentschap is, maar nog meer hoe cruciaal het karakter van de persoon is die het ambt bekleedt. Of de instituties veilig zijn is een vraag die onder Barack Obama nooit opkwam. Dat we ons daar nu zorgen over maken, vertelt alles wat we over Donald Trump hoeven te weten,' aldus Verhagen.
De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.
