Alain Mabanckou, Jane Gardam & Arjen van Veelen (de boekbesprekingen in de week van 8 november 2017)

In Trouw een voorpublicatie uit Rodaan Al Galidi's Duizend-en-een nachtmerries [fragment]. Plus: Marijke Laurense sprak Franklin Foer, naar aanleiding van zijn boek Ontzielde wereld. De existentiële dreiging van Big Tech: 'We dreigen uit balans te raken: ik heb mijn boek geschreven vanuit die urgentie. Bij technologie denk je als individu vaak dat je geen invloed hebt, dat je je niet kunt verzetten tegen wat je niet bevalt. Dus accepteer je de gebruiksvoorwaarden maar en klik je zonder ze te lezen op "ja"; het is immers graag of niet. Maar uiteindelijk zijn ook wij mensen machtig: we kunnen keuzes maken en ons matigen, net zoals met eten en drinken en andere dingen die zowel belangrijk als verslavend kunnen zijn.'

Nachoem Wijnbergs 'urgente' nieuwe bundel Voor jou, van jou opent het recensiedeel van De Verdieping. Janita Monna: 'In gedichten die zijn opgebouwd rond tamelijk basale en vrij concrete woorden - meisje, jongen, kamer, huis, dansen - worden processen zoals die zich onbewust misschien wel afspelen, zichtbaar gemaakt. De onnavolgbare en fascinerende wegen van de herinnering gaat hij na in bedrieglijk eenvoudige taal.' En Paul van der Steen las Philip Dröges Pelgrim. Leven en reizen van Christiaan Snouck Hurgronje: 'Hij was uit op een biografie die leest als een avonturenroman. Dat de auteur voeling heeft met de 19de eeuw, bewees hij al eerder met De schaduw van Tambora. De grootste natuurramp sinds mensenheugenis [onze recensie] en Moresnet. Opkomst en ondergang van een vergeten buurlandje [fragment] (shortlist Libris Geschiedenis Prijs 2016). Die boeken hadden dezelfde vaart als ‘Pelgrim’. Het leidt af en toe tot enige afstandelijkheid. Dröge parafraseert vooral. Hij citeert zijn hoofdpersoon vrij zelden. Op andere momenten zou je juist willen dat de schrijver wat meer uitzoomt.'

En Boek van de week is Ngugi Wa Thiong'o's Geboorte van een dromenwever [toelichting vertaler]. Annemarié van Niekerk: 'De kracht van deze soepel vertaalde memoires ligt juist in die complexiteit, die tot uiting komt in de vervlechting van het persoonlijke met het historische, en in de sterk uitgewerkte visie dat karakter en schrijverschap worden bepaald door op elkaar botsende invloeden.'

In de bijlage Tijd schrijft Wanda Reisel over haar correspondentie met Herman Koch, die nu uitgegeven wordt als Of heb ik het verzonnen?. 'Met Herman blijkt het samen de tijd hervinden, onze geheugens op elkaar aansluiten, sporen nalopen, elkaars blik aanvullen en dan ontstaat er iets nieuws. Ineens daagt het besef dat je alleen samen volledig, of in elk geval vollediger kan zijn. We zijn bij voorbaat onaf en laat dat vooral zo blijven. Niemand is een open boek. Er zal altijd iets ontbreken of iets verhuld blijven, iets wat aan jezelf onbekend is, of iets wat je niet wilt prijsgeven.' En Ally Smid, ten slotte, interviewde Arjen van Veelen (Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken [fragment]) over zijn levenslessen. Les 2 is: Heb meer dan één goede vriend. 'Mijn roman is bedoeld als een monument voor mijn jarenlange vriendschap met hem, maar gaat ook over iets universelers. Het is een boek over de rusteloze tijdgeest van een generatie, over het ieder voor zich uitvinden van rituelen die je het leven door helpen. Achteraf gezien had ik wat die vriendschap betreft meer aan risicospreiding moeten doen, maar zo werkt het niet.'

Korter:

• Hanna de Heus over Nell Zink, Nicotine: 'In het universum van Zink wordt niets uitgelegd, en als lezer moet je dat willen aanvaarden. Het levert open proza op dat alle kanten uitkan en uitgaat. Het zal niet voor iedereen zijn, maar voor wie het aanspreekt is het een verademing.'
• Marie Louise Schipper over Goede bedoelingen. De onvoorziene gevolgen van internationale noodhulp in 'Vandaar dit boek'.
• Beeldboek van de week is Joost Swartes New York Boek.
• Monique de Heer over Samantha Kings Het dilemma: 'Intrigerende gedachtenwereld van de aan zichzelf twijfelende Madeleine.'
• Rob Schouten over Jeffrey Eugenides, Uit eerste hand: 'Maar volgens Eugenides’ verhalen moeten we nog steeds over onze schouders kijken, bevreesd dat iets ons dwarszit of ten val brengt. In zekere zin brengt hij daarmee onze hedendaagse prehistorie in beeld. Pijnlijk en raak.'
• Sofie Messeman over Oddný Eir, Land van liefde en ruïnes: 'Een toon van intimiteit en openheid, die nieuwsgierig maakt en meesleept. Alleen is het jammer dat de vele intieme passages soms vloeken met een aantal uitgesproken programmatische uitweidingen, die natuurlijk getuigen van engagement en bezorgdheid, maar toch ook de ziel van de roman aantasten.'
• Ronald de Rooy over Francesco Pecoraro, Het leven in tijden van vrede [fragment]: 'Hoewel Pecoraro misschien niet steeds dezelfde zinderende spanning weet vast te houden, bevat zijn monumentale, indrukwekkende boek een schat aan microverhalen en originele gedachten over onze tijd.'
• Bas Maliepaard over het 'wervelend prentenboek' van Rachel Bright, illustraties Jim Field, Twee vechtende eekhoorntjes: 'Elk boek [van het duo] bevat een geestig verhaal op rijm - in soepele voorleesvertaling van Bette Westera - met aan het eind een moddervette moraal, die dankzij de opgewekte toon prima te verteren is.'

De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.