Recensieoverzicht: Martin Michael Driessen, Louise Erdrich & William Finnegan (6 juli 2016)
11 juli 2016Onze wekelijkse samenvatting van de recensies in kranten en tijdschriften, met dit keer aandacht voor Ernest Hemingway, en verder: Philippe Claudel, James Joyce, Herman Hesse (de Volkskrant), Eka Kurniawan, Mary Roach (Trouw), Gay Talese, Ronald Jooris, Luc Sante (De Morgen), Pierre Michon, Janine di Giovanni, Homeros (De Standaard), Nachoem M. Wijnberg, Elena Ferrante (NRC), William Finnegan (Het Parool), Martin Michael Driessen, Louise Erdrich, Pieter Waterdrinker (De Groene Amsterdammer) en Cees Nooteboom (Vrij Nederland).
Oudere afleveringen van deze rubriek zijn te raadplegen in ons archief. Ook de recensies in de Vlaamse kranten en weekbladen worden opgenomen in het overzicht, met dank aan Johan Eeckhout. Tussen rechte haken staan de redactionele items op Athenaeum.nl.
Delen op
'Zomertijd', de gecombineerde bijlagen 'Letter & Geest' en 'Tijd' van Trouw is meer een schrijversbijlage dan een boekenbijlage - eigenlijk zoals 'Tijd' dat altijd is. Dus zien we een column van Jannah Loontjens (over Nabokov en zijn hotel), een reportage van Maartje Wortel (over geboorteplaats Eemnes), een column van Erdal Balci (over een jihadistische vriend en zijn neef), maar ook Rob Schouten over de nieuwe Ernest Hemingwayvertaling, Parijs is een feest (door Arie Storm) [leesfragment]: 'Je leest zijn stukjes eigenlijk met een mix van ergernis en vertedering, alsof er een groot kind tot je spreekt.'
Emilia Menkveld las Eka Kurniawans Schoonheid is een vloek [leesfragment], en is enthousiast: 'Het is dit soort ironie dat de zware kost verteerbaar houdt. Met zijn luchtige stijl schakelt Kurniawan moeiteloos tussen verhaallijnen, personages, decennia. Hij weet precies hoe hij de draden bij elkaar moet houden, dwaalt telkens af maar verliest nergens de aandacht, blijft de lezer verrassen (en shockeren).' En Vrouwkje Tuinman schaart onder 'Vreemde favorieten' - 'Het overlijden van mijn beste vriend, begin 2009, was het startpunt voor een bijna dwangmatig lezen van alles op het gebied van dood en rouw.' - alltime favoriet Stiff van Mary Roach, maar ook het antiquarisch verkrijgbare Norman en Betty Donaldson, Hoe kwamen zij aan hun einde?. Daarnaast signalementen van Michael Paterniti's De hersenen van Einstein, Rebecca Skloots The Immortal Life of Henriette Lacks en Bess Lovejoys Rest in Pieces: The Curious Fates of Famous Corpses.
We besluiten met de zomerkeuze van Wim Boevink (Somerset Maugham), en de thrillerrecensie van Harriët Salm: Jessica Knolls Het gelukkigste meisje ter wereld. Geen vijf sterren, zoals Vrij Nederland gaf: 'Daarvoor is het drama dat zich voltrekt net iets te dik aangezet, wat een beetje plastic overkomt en de geloofwaardigheid ondermijnt. Toch een aanrader, hoor, zeker geschikt voor in het vliegtuig naar een verre bestemming of voor de tent op de camping.'
In 'De Verdieping' ten slotte een tippagina rond 'lezen op locatie': Herman Koch neemt Ivan Toergenjevs Vaders en zonen mee naar Finland, Marja Pruis las Rebecca Lee's The City is a Rising Tide in New York.
De boekrecensies van Trouw verschijnen elke zaterdag in Letter en Geest, en zijn voor abonnees te raadplegen op trouw.nl. Trouw is te koop bij het Nieuwscentrum.
Deze week presenteren recensenten van Sir Edmund een keuze uit onlangs heruitgegeven en/of opnieuw vertaalde klassiekers.
Wilma de Rek las Parijs is een feest van Ernest Hemingway [leesfragment]: '[…] boven alles is het een weemoedig boek, doortrokken van verlangen naar een tijd waarin alles nog mogelijk was, dat bovendien veel leert over Hemingway's opvattingen over het schrijverschap. […] Parijs is een feest is een feest.' Persis Bekkering las Felix Timmermans' Pallieter: 'Vleugjes impressionisme (rinkelende zonnestralen) en expressionisme (groen-blauw koren) waaien door het boek, zoals de tijd altijd door literatuur heen waait. Toch maar herlezen dus, deze klassieker. We kunnen wel iets van Pallieters levensvreugde gebruiken.'
'Elke alinea is een schilderij, met aandacht voor lichtinval, perspectief en beweging,' schrijft Danielle Serdijn over Inwijding van Marcellus Emants. 'Inwijding schittert nog steeds, fijn dat het weer verkrijgbaar is.' Erik van den Berg dook in de nieuwe vertaling van James Joyces verhalenbundel Dubliners, vertaald door Bindervoet en Henkes als Dublinezen [leesfragment]: 'Aan de rijke sensatie die de lezing van Dublinezen biedt, voegen de vertalers in hun commentaar nog een extra toe. Ze leggen uit hoe motieven en personages, soms in vermomming, terugkeren in Ulysses [leesfragment], en maken je deelgenoot van hun zoektochten naar de juiste vertaalnuance.' Marjolijn van Heemstra las twee vertalingen van Hermann Hesse, Steppewolf (vertaald door Liesbeth van Nes) en Siddharta (vertaald door Peter Verstegen): 'Hesse lezen is een kwestie van overgave. Je worstelt je door spiegels en jungiaanse waanbeelden heen, maar krijgt er zinnen voor terug van een wonderschoon ritme en een grote poëtische kracht.'
'Het lijkt wel een soapserie […]', schrijft Wineke de Boer over Verloren Illusies (vertaald door Jan Versteeg) van Honoré de Balzac. 'Misschien is dit waarom je wilt doorlezen: een 'schuldig genoegen' om te lezen over andermans ijdelheid en de daaruit voortvloeiende ellende. Daarbij weet Balzac het geheel luchtig te houden door in de details onverholen grappig te zijn.' 'Lees de brief aan baron van Heeckeren, de Nederlandse diplomaat die verantwoordelijk was voor het duel waarin Poesjkin zou sterven. Wow.' Sjeng Scheijen las Brieven (vertaald door Hans Boland) van Alexandr Poesjkin: 'Bolands uitgebreide aantekeningen geven precies de informatie die nodig is en maken van deze uitgave een schitterend monument.'
Arjan Peters las Kind van alle landen (vertaald door Marcel Misset) van Irmgard Keun [leesfragment] en schrijft: 'Een koene daad, om Irmgard Keuns kleinood weer beschikbaar te maken in het eerste land dat haar boeken onderdak verleende toen ze in Duitsland verboden waren.' En Hans Bouman stortte zich in de 'uitvoerige - voor de moderne lezer wellicht iets te uitvoerige - beschrijvingen van het plattelandsleven' in Thomas Hardy's Ver weg van het stadsgewoel (vertaald door Marcel Otten): 'Het is een wereld waarin de pastorale idylle van Merry Old England wreed wordt ontmaskerd.'
Verder deze week Arjan Peters over 'litterair geleuter' in voor- en nawoorden. Hij boog zich over Afvaart (1931) van Gerrit Achterberg en Woorden op zinnen gezet (2016) van Margreet Schouwenaar: 'Wie meent dat litterair geleuter een historisch verschijnsel is, vergist zich. Alleen vind je het tegenwoordig in nawoorden.' Peter Giesen interviewde Philippe Claudel over zijn nieuwe roman De boom in het land van de Toraja [recensie] (vertaald door Manik Sarkar). 'Wie zegt dat het er te dik bovenop ligt, heeft er niets van begrepen', antwoordde de auteur op een vraag over het einde van het boek. 'We zijn in leven. Dat wil de roman zeggen: ziekte en dood horen bij het leven, maar het leven is toch vóór alles het plezier om het leven. Dat zijn we de doden ook verschuldigd', aldus Claudel.
En Maarten Doorman las Het geluk (vertaald door Jabik Veenbaas) van Julien Offray de Lamettrie: 'Lamettrie mist [Spinoza's] filosofische ambitie en systematisch vernuft, maar het is geweldig dat met deze vertaling een bescheiden monument voor het vitale sarcasme en de intellectuele bravoure van de Verlichting is opgericht.'
In Kort & goed:
- Paul Onkenhout over Johan Cruijff in Barcelona van Edwin Winkels ('Johan Cruijff in Barcelona is niet het zoveelste boek over Johan Cruijff. Daar schrijft Winkels te goed voor.).
- Peter Swanborn over De lanterfanter (vertaald door Hanneke van der Heijden) van Yusuf Atilgan ('Atilgan kiest voor meerdere ik-figuren en soms vraag je je af wie er aan het woord is. Toch past deze stijl goed bij de tegendraadsheid van de hoofdpersoon.').
- Maarten Steenmeijer over Ik heb hem nog niets verteld (vertaald door Arie van der Wal) van David Trueba ('[Het is ]niet alleen een knappe, maar ook een ontroerende roman […] geworden, al doet de drakerige titel van de vertaling anders vermoeden (het Spaanse origineel heet kort en krachtig Blitz).').
- Rolf Bos over Zwarte Weduwe van Ross & Hartman ('[…] Zwarte weduwe is een knalhard boek, een fijne vakantiethriller, die knap bij elkaar is geschreven door een duo dat nog wel even bij elkaar mag blijven.').
- Marcel Hulspas over Greenpeace Captain van Peter Willcox ('Wie wil weten hoe Greenpeace werkt, wordt niks wijzer. Wat wél duidelijk wordt, is de unieke kijk van deze club op de aanpak van milieuproblemen.').
En tot slot zoomt Erik van den Berg in op de lijstjes, composities en collages op de omslagen van Waarom we werken van Barry Schwartz, Vegalicious - 141 culinaire vegetarische recepten van Alice Hart, BBQ Bijbel van Julius Jaspers en Het grote poetsboek van Diet Groothuis.
De boekrecensies van de Volkskrant verschijnen elke zaterdag in Sir Edmund, en zijn te raadplegen op volkskrant.nl/boeken - een selectie is slechts voor abonnees toegankelijk. De Volkskrant is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 33,99
Op voorraad
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
In De Morgen Boeken zoomt columniste Fleur Van Groningen in op de controverse rond Gay Talese’s Het voyeursmotel. De 84-jarige auteur distantieerde zich in The Washington Post van zijn eigen boek maar besliste kort erna om het dan toch te promoten. Of het nu allemaal waar is of niet, het verhaal van de moteleigenaar Gerald Foos die jarenlang via een kijkgat zijn hotelgasten bespiedt en minutiieus hun seksuele handelingen noteert fascineert : ‘Als verslaafd kruip je liever weer bij Gerald Foos op zolder en kijk je gebiologeerd over zijn schouder mee...’
Paul Demets interviewt Roland Jooris, naar aanleiding van het verschijnen van de bundel Bladgoud. De dichter gaat in op zijn verwantschap met Raoul De Keyser en Roger Raveel, over zijn streven naar tijdloosheid en de wil om de poëzie los te maken van het particuliere. Op de vraag of hij nog blijft doorgaan antwoordt de tachtigjarige dichter: ‘Altijd opnieuw beginnen is het mooiste. En ik streef er nog steeds naar om ooit het ultieme gedicht te schrijven. Een gedicht met een geheimzinnige, tijdloze vanzelfsprekendheid’.
Dirk Leyman dwaalt door Parijs, gegidst door het uitstekende Het andere Parijs. Stad van het volk van Luc Sante. De Amerikaans-Belgische essayist is ‘een volbloed chroniqueur die zijn uitputtende research tot een zeer leesbaar geheel aan elkaar smeedt’.
De titels uit ‘In een notendop’
- De goddelijke komedie van Dante, vertaald door Rob Brouwers, nu in één band heruitgegeven
- Rosie zegt ja van Dawn French
- Winston Churchill. Vader van Europa van Felix Klos
- De wegen van de loper. Een reis door de betoverde wereld van het Japanse hardlopen door Adharanand Finn
- Beethoven van Jos van der Zanden, verschenen in de reeks Elementaire deeltjes
- Wij zijn nooit modern geweest, herziene vertaling van het invloedrijke werk van de Franse filosoof Bruno Latour uit 1991
- Primitieve dagen. Een surfend leven, de autobiografie van Pulitzer winnaar William Finnegan.
De boekrecensies van De Morgen verschijnen elke woensdag in de bijlage Boeken. De Morgen is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
‘Literatuur als moordwapen’ zo betitelt Marijke Arijs haar stuk over Koningslichamen, de essays waarmee Pierre Michon in 2002 de Prix Décembre in de wacht sleepte. De ‘compromisloze’ perfectionist heeft het in de vijf essays (over onder anderen Faulkner en Flaubert) ook over zichzelf en over de kracht en noodzaak van de literatuur: ‘Het gaat erom boven de mensenwereld uit te stijgen en het onzegbare te verwoorden.’
Jorn De Cock interviewt oorlogsjournaliste Janine di Giovanni die in De dag dat ze ons kwamen halen. Getuigenissen uit Syrië terug kijkt naar haar laatste verslag uit Syrië, in 2012 toen de oorlog pril was, aangevuld met recente getuigenissen van vluchtelingen uit de regio.
Uitgebreide lof van Luc Devoldere voor Patrick Lateurs vertaling van Homeros’ Odyssee. Een zwerver komt thuis. De veertiende integrale vertaling in het Nederlands is voor Devoldere samen met de prozavertaling van M.A. Schwartz de belangrijkste: ‘Opnieuw heeft de vertaler ons een tekst gegeven die onnadrukkelijk vormvast is en zich leent om hardop te lezen. Met dank aan zijn métier en het register dat hij in zijn eigen poëzie, die in de traditie staat van Anton Van Wilderode, zo goed beheerst.’
Kathy Mathys bespreekt het ‘ontzettend goed geschreven’ De meisjes [leesfragment | toelichting door de vertaler] van Emma Cline. Met de sekte van Charles Manson als inspiratiebron debuteert de Amerikaanse met een roman die uitblinkt in taalbeheersing en stijl en overtuigt qua psychologische diepgang.
De boekrecensies van De Standaard verschijnen elke vrijdag in de bijlage De Standaard der Letteren. De Standaard is ook te koop - op dezelfde dag - bij het Nieuwscentrum.
Van Bernard Hulsman deze week een uitgebreid artikel over Mein Kampf. Volgens hem 'minder geraaskal dan de reputatie wil'. 'Uiteindelijk blijkt Hitler vooral in zijn beschouwingen over Lebensraum en de Judenfrage een politicus met een volstrekt duidelijke visie,' aldus Hulsman die in zijn bespreking ook Peter Ross Ranges 1924. Het kanteljaar van Hitler noemt. Dit laatste boek biedt 'een gedetailleerd overzicht van de turbulente putsch en het proces tegen Hitler en zijn handlangers'. Arjen Fortuin sprak voor deze boekenbijlage met Nachoem M. Wijnberg, van wiens hand eind vorig jaar de dichtbundel Van groot belang verscheen. 'Wetenschap en literatuur zijn niet zo wezensvreemde activiteiten; alleen gebruiken ze een andere gereedschapsdoos. Ik denk dat ik er steeds beter in ben geworden om dat gereedschap flexibel in te zetten,' zegt Wijnberg onder meer in het Zomerinterview. Sebastiaan Kort recenseert daarnaast Retour Calypso 'het gedegen, stemmige debuut' van Matthijs Eijgelshoven [leesfragment].
'Vuurland is eigenlijk van alles in één: een spannend jongensboek, een liefdesroman, een oorlogsdocumentaire met slapstick-taferelen en een eerbetoon aan het Zeeuwse landschap,' merkt Janet Luis op aan het eind van haar stuk over Andreas Oosthoeks tweede roman. Merel Leeman las Elena Ferrantes Wie vlucht en wie blijft [leesfragment]. 'Ferrante weet [de] spanning tussen beide vrouwen ook in het derde deel van haar Napolitaanse romans subtiel uit te bouwen,' vindt ze. Thomas van den Bergh dan, hij wijdt een recensie aan Bernard Buffet, de biografie van Nicholas Foulkes. Het is volgens hem een boek met 'een programmatische bijklank'. Maar toch: 'Als criticus van het kunstwereldje mag Foulkes dan soms te nadrukkelijk aanwezig zijn, als verteller is hij onverslaanbaar.' En Bertram Mourits bespreekt Barney Hoskyns Small Town Talk. '[E]en rijk boek - en Hoskyns is goed in het karakteriseren van die eigenwijze figuren. Maar het is ook alsof je wat verloren rondloopt op een groot feest dat te lang doorgaat, en waar erg veel érg vage bekenden zijn.'
De boekrecensies van NRC Handelsblad verschijnen elke vrijdag in Boeken, en zijn voor abonnees te raadplegen op nrc.nl. NRC Handelsblad is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 21,99
Op voorraad
Voor 17.00 besteld, binnen 1 à 2 werkdagen in huis. (Op werkdagen)
'Lezers zeggen soms dat het boek eigenlijk over andere dingen gaat: het leven, vriendschap, politiek, opgroeien, liefde. Dat is misschien wel zo. Maar daar had ik niet over kunnen schrijven zonder het surfen. Dat stelde me in staat over mezelf te schrijven,' vertelt William Finnegan aan Arie Storm over zijn boek Primitieve dagen. Een surfend leven.
Plus korte recensies:
- John Jansen van Galen over John Higgs' Vreemder dan je je kunt voorstellen. Een alternatieve geschiedenis van de twintigste eeuw: 'Higgs schrijft soepel, onderhoudend, vaak geamuseerd, maar bepaald niet neutraal. [...] Hoe helder en didactisch hij ook schrijft, het is (zeker voor een alpha als ik) niet altijd gemakkelijk Higgs te volgen. Maar wel de moeite waard.'
- Guus Luijters over Willem-Jan Verlinden, De zussen Van Gogh [leesfragment]: 'Het is vooral kommer en kwel in De zussen. In een oeverloos 'en toen, en toen' dist Verlinden de narigheid op.'
- Dries Muus over Bart Koubaa, Een goede vriend [leesfragment]: 'Een goede vriend is wijs maar niet belerend, meditatief maar allesbehalve zweverig. Het is een inzichtelijke roman, die wel iets van de vaart, de suspense van Koubaas eerdere werk had kunnen gebruiken.'
De boekrecensies van Het Parool verschijnen elke donderdag in PS. Het Parool is te koop bij het Nieuwscentrum.
'Een helder, groots verhaal in soepele, zelfverzekerde taal, dat de lezer alsnog de ruimte laat er zelf bij weg te dromen. Wat wil je nog meer?' schrijft Joost de Vries na lezing van Martin Michael Driessens Rivieren in De Groene Amsterdammer [leesfragment]. Koen Kleijn bespreekt daarnaast Edward Grasmans biografie Henk van Os: Van kunst naar cultuur. 'Grasman toont zich een goede lezer, een bekwaam observator en een handige samenvatter met een soepele pen,' vindt Kleijn. Graa Boomsma las Larose, de nieuwe roman van Louise Erdrich. 'Het blijft een raadsel waarom Nederlandse uitgevers Louise Erdrich niet meer willen,' merkt Boomsma in het stuk op. Piet Gerbrandy recenseert verder Estelle Boelsma's Alles is een onderbreking van de lege ruimte. 'Dit is geen swingende poëzie, ze appelleert allereerst aan het intellect,' stelt Gerbrandy, 'maar bezield is ze zeker.' En Kees 't Hart wijdt een bespreking aan Pieter Waterdrinkers Poubelle [leesfragment]: 'Misschien zit het in de veelheid van gebeurtenissen. Het deel over illegale handel in Russische realistische schilderkunst van de revolutie is al een roman op zich. Met fraaie details erin over de Russische samenleving na de instorting van de Sovjet-Unie, maar ik zat naar meer te verlangen, naar -gedetailleerde schrijfkunst erover, ja, naar een beetje rust, even de handrem aantrekken. Gun me toch een blik op zo'n wereld, een blik die wat langer duurt.'
De Groene Amsterdammer is elke woensdag al te koop bij het Nieuwscentrum. Athenaeum Boekhandel verzorgt de boekverkoop voor de website van De Groene.
€ 22,50
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
Deze week alleen in de ‘Literaire kroniek’ van Carel Peeters aandacht voor boeken. Peeters bespreekt Cees Nootebooms Wat het oog je vertelt. ‘Door [het] voortdurende vragen stellen, en alleen al te beschrijven waarin hij raadsels ziet, krijgen al deze stukken iets meeslepends,’ schrijft hij onder meer.
Vrij Nederland verschijnt elke woensdag, een selectie van de recensies is op vn.nl/boeken raadpleegbaar. Vrij Nederland is te koop bij het Nieuwscentrum.
€ 41,99
Voor 23.00 besteld, binnen 1 à 2 dagen in huis.
(Op werkdagen)
