Terug

Recensies

We call it 'night'

Dat onze dierbaren ons één voor één ontvallen totdat we zelf aan de beurt zijn, is een gegeven waar weinig aan te doen is. Toen de Griekse veldheer en schrijver Xenophon het bericht kreeg dat zijn beide zoons gesneuveld waren, schijnt hij slechts te hebben opgemerkt dat h…

Et in Arcadia ego?

Wat heeft de Oudheid ons heden ten dage nog te zeggen? Wat is onze relatie tot de wereld van de Grieken en Romeinen? Mary Beard en John Henderson geven antwoord op deze en andere vragen en laten zien hoe de studie van de klassieke wereld door de eeuwen heen voortdurend van karakter is veranderd. Hun…

Carthago tegen Rome: De strijd om Herakles

Hoe schrijf je een geschiedenis van een beschaving waarvan de taal nauwelijks te ontcijferen valt en waarover de resterende literaire bronnen geschreven zijn door auteurs uit rivaliserende samenlevingen? Twee auteurs — Richard Miles (Carthago) en Dexter Hoyos (The Carthaginians) — beschr…

Een jarenlang proces van voorzingen en nazingen

Muzikanten zijn passanten in de muziekgeschiedenis. Een willekeurige muziekgeschiedenis geeft niet het verhaal van de uitvoerders, maar van de componisten, de makers van de noten. De naam van een enkele legendarische musicus blijft wel eens hangen in het collectief geheugen, Paganini, Bull, Callas.&…

Een vurig verlangen naar een verenigd Griekenland

De vierde eeuw v. Chr. was een turbulente periode in de geschiedenis van de Griekse wereld. Traditionele machten als Athene en Sparta zagen zich, ten gevolge van een wervelwind aan politieke, militaire en sociale omwentelingen, geconfronteerd met de opkomst van nieuwe spelers op het wereldtoneel. Mi…

Socrates zegt: doen

Anekdote. De grappenmaker Menippus van Gadara wil weten: wat is de zin van ons bestaan? Hij gaat langs bij dichters, filosofen en politici, maar wordt geen snars wijzer. Tot hij de tip krijgt: ga naar de onderwereld, en vraag het aan Tiresias. Menippus dus de Hades in. Na allerlei gedoe treft hi…

Alexander in multi-cultureel perspectief

Bij lezers die minder bekend zijn met het onderwerp, zou gemakkelijk de indruk kunnen ontstaan dat dit prachtig uitgegeven boekje een perfecte inleiding is op de persoon en de veroveringen van Alexander de Grote. De beperkte omvang (144 bladzijden) en de ondertitel A Short Introduction suggereren…

Athene welkome afleiding Arabische Lente

Het bleek onmogelijk mijn aandacht bij Athene te houden. Voortdurend werd ik afgeleid door de berichten over en commentaren op de zogenaamde ‘Arabische Lente’, de opstand in de Arabische landen tegen de dictators. Daar vraagt Anton van Hooffs verrukkelijke anachronistische boek ook o…

Een verdiende plaats in het spectrum van Romeinse geschiedschrijvers

Kan een slecht historicus een waardevol boek schrijven? Ja, wanneer hij ooggetuige blijkt te zijn geweest van belangrijke gebeurtenissen en moderne maatstaven voor historisch onderzoek worden losgelaten. Voor het eerst is het geschiedwerk van een tijdgenoot van de Romeinse keizers Augustus en Tiberi…

Een andere Ander?

Rethinking the Other in Antiquity is een boeiend boek. En dat is opvallend, want de Amerikaanse oudhistoricus Erich Gruen stelt de verkeerde vraag en geeft daarop vervolgens een incompleet antwoord. De behandelde materie is echter zo rijk dat het boek toch geslaagd mag heten.
Eerst de verkeerde vraag…

Een archeologische parodie

De oudheidkundige disciplines hebben het moeilijk. Archeologische persberichten staan vol onjuiste informatie, classici negeren de sociale wetenschappen, oudhistorici worden belaagd door zelfbenoemde geschiedschrijvers. Er komt steeds meer desinformatie in omloop. De opgraver van het Forum Romanum, …

Oude steden mooi beschreven

De mensheid kan, zoals Rudyard Kipling eens zei, worden verdeeld in twee groepen: zij die reizen en zij die het niet doen. De reizigers kun je weer indelen in degenen die het allemaal gewoon over zich heen laten komen en degenen die er behoefte aan voelen hun ervaringen te documenteren. De een - Rut…

Grootse welsprekendheid in gevaarlijke tijden

Mag politieke welsprekendheid worden beschouwd als een vorm van literatuur? In een tijdsgewricht dat, althans in Nederland, getekend wordt door hoogst onbeduidende sprekers als Jan Peter Balkenende, Agnes Kant en Geert Wilders, is het moeilijk voorstelbaar dat een politicus een reeks redevoeringen o…

Flarden van humor

Stel u voor: het is het jaar 2033. Ter gelegenheid van de vijftigste sterfdag van Wim Kan verschijnt het boek Humor in de Lage Landen. De samenstellers hebben hun uiterste best gedaan teksten van cabaretiers te verzamelen en van commentaar te voorzien, maar de bezuinigingen die Nederland hebben…

Romulus II

Een bibliotheek vol niet te vergelijken werken van historici, tragici, retorici, lyrici; biografen, dichters, geneeskundigen, architecten; stoïcijnen, epicuristen, christenen: traktaten, mythen, recepten, correspondenties, satiren, gedichten, redevoeringen, hymnen, fabels, oden, epoden, epigrammen, …

De beste fragmenten, het handzaamst uitgegeven

‘Some say a host of cavalry, others of infantry, and others of ships is the most beautiful thing on the black earth, but I say it’s whatsoever a person loves.’

Fragment 16.1-4 is de eerste strofe van een prachtig en ingenieus gedicht van Sapfo in de Engelse vertaling van de Loebeditie van David…

Het rijk der schaduwen

Het is moeilijk te zeggen waarover Plinius’ Naturalis Historia gaat, en onmogelijk om te zeggen waar het niet over gaat. Het gaat over alles, van etnologie tot geografie en mineralogie tot medische wetenschap. Plinius (ca. 23 – 79) las alles en onderzocht alles en gaf er een samenvatting van. Dat wa…

Oldfathers Epictetus of Hoe een Loebje je leven kan veranderen

Toen ik in 1986 klaar was met mijn proefschrift over de tekstoverlevering van Plato’s Politeia gunde ik mezelf de tijd ‘voor de aardigheid’ wat klassieke teksten te gaan lezen, iets waar je als classicus vaak niet aan toekomt. Bij een antiquariaat had ik een dik boek uit 1842 gekocht, met daarin tek…

Sounds like Beckett

De Canadese classica en dichteres Anne Carson (1950) gebruikt, zowel in haar poëzie als in haar essayistiek, de klassieke erfenis om door te dringen in het mysterie van het leven. Zo is haar diepgravende studie over liefde en taal opgezet als een serie essays over de Griekse lyriek (Eros the Bi…

Seks en het nut van de Oudheid

In Liefde, seks en tragedie laat classicus Simon Goldhill een breed publiek zien dat de Griekse en Romeinse Oudheid nuttig en aantrekkelijk is. Niet alleen door je wijzer en enthousiaster te maken met feiten over de Oudheid, maar ook door je je eigen eruditie voor te houden. Je herinn…

pro-mbooks1 : athenaeum